Effecten Na-accumulatie in de drain bij roos
Geplaatst op 28 augustus 2023
De resultaten laten zien dat er meer ruimte is voor stijgende Na concentraties dan tot nu toe was aangenomen. De maximaal toelaatbare Na-grenswaarde was officieel vastgesteld op 6 mmol/l, maar onder telers waren er ook opvattingen dat 4 mmol/l al problematisch kon zijn. Ook in eerdere studies was al aangetoond dat Na concentraties tot 12 mmol/l, geen significante productiedaling gaven (Baas et al. 1997). Wel bleek uit voorgaande proeven de ook in dit onderzoek gevonden zeer lage opnamecapaciteit van Na door roos. De praktische betekenis is het volgende: In een gesloten teeltsysteem zal zelfs al bij (relatief geringe) Na-aanvoer via het irrigatiewater (of uit meststoffen) Na toenemen. De opname bij een relatief lage concentratie in het wortelmilieu, van 2 – 3 mmol/l, is niet meer dan ca 0.01 mmol per liter geabsorbeerd water. Regenwater in het westen van Nederland bevat al snel 0.1 tot 0.2 mmol/l Na, wat dus meer is dan het opnamevermogen van de plant. Bij gebruik van zeer schoon regenwater zal Na daarom toch aanvankelijk snel ophopen. Omdat ontzilt water via omgekeerde osmose (RO) vaak ook wat rest-zout bevat, kan er ook wat ophoping van Na worden verwacht bij het gebruik van RO-water. Kortom, zelfs met relatief goed irrigatiewater zal bij roos snel Na accumulatie plaatsvinden. Dit bleek ook in deze proef, waar bij behandeling A (regenwater + RO-water met ca. 0.15 mmol/l Na) al snel moest worden gespuid.
Stijgend NA
Dit onderzoek wijst uit dat van belang is dat de concentratie voedingselementen (EC -voeding) bij oplopend Na in de drain meestijgt. Om de mogelijk negatieve effecten van te sterke EC stijging te voorkomen is dan aan te bevelen om bij stijgend Na de EC niet evenredig te laten stijgen, maar bijvoorbeeld voor de helft van de stijging van de Na concentratie. Omdat ook beh C -waarbij K ook gedaald is maar klaarblijkelijk niet tot een desastreus niveau- geen significant verschil liet zien in productie is dit een veilige conclusie. Concreet: elke mmol/l meer Na, betekent dan 0.05 mS/cm stijging van EC, dus bij een maximale Na concentratie van 8 mmol/l wordt dit 0.4 mS/cm stijging.